میل به افراطی‌گری و خشونت، همواره، از دیر باز تا به امروز، یکی از چالشهای دیرین ابناء بشر بوده است. کشته شدن مظلومانه ی هابیل، فرزند آدم ابوالبشر، توسط برادرش قابیل،گواه این ادعاست.  می توان به تجارب بدست آمده ی انسان درگذر زمان از جمله عوامل موثر تنوع کیفی و کمی این پدیده ی شوم، که در روزگار ما به معضل و مشکل بزرگی تبدیل شده است، اشاره کرد.
بعقیده ی سورل، عده ای افراطی‌گری و خشونت را پدیده ای مبهم و تاریک در تاریخ بشر تلقی می کنند(Sorel, 1961: 60). لغتنامه هاکلمه ی "خشونت" زبری در برابر صافی و همواری(طریحی،243:6،1362)؛ تندی در برابر نرمی (ابن منظور، بی تا،140:13)؛ ایان مک لین خشونت را کاربرد زور برخلاف قانون(1382)؛ برخی نیز "شکل حاد زور" (30-Dufrenne, 1977: 29)؛ و همچنین بعضی دیگر تحمیل اراده ی خود بر دیگران و پیشبرد اهداف و مقاصد از راه توسل به زور تعریف کرده اند(حنایی کاشانی، 1377:23).
بر اساس سیاست حاکم بر نظام سلطه به مرکزیت آپارتاید صهیونزم جهانی، جریان تبلیغی و رسانه ای صهیونیستی و غربی که غالبا" تحت هیمنه ی صهیونیستها است با فرافکنی و ایجاد هیاهو جریانهای اسلامی را یکی از عوامل اصلی افراطی‌گری و خشونت معرفی می کنند در صورتیکه اسلام علاوه بر ویژگیهای ثبوتی فراوان دیگر بر مینای صلح و پرورش روح برابری و برادری و امنیت برای همه بنا نهاده شد است. از طرفی قاطبه ی امت اسلامی گروه های منحرف افراطی را همیشه محکوم می نماید و نماینده دین مبین اسلام نمی شناسد(سبحانی، جعفر 180).  
در جای جای قران مجید، ذات اقدس پروردگار برحرمت جان و  مال و ناموس مسلمانان و دوری از نسبت کفر دادن به دیگر همکیشان بدون تحقیق و تفحص و حصول یقین در آیه ی 94 سوره نساء  تاکید موکد دارد.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا ضَرَبْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَتَبَيَّنُوا وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَى إِلَيْكُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ كَثِيرَةٌ  كَذَلِكَ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَتَبَيَّنُوا إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا(نساء 94).
ای اهل ایمان، چون در راه خدا (برای جهاد با کفّار) بیرون روید (در کار دشمن) تحقیق و جستجو کنید و به آن کس که اظهار اسلام کند و به شما سر تسلیم فرود آورد نسبت کفر مدهید تا (مال و جانش را بر خود حلال کنید و) از متاع ناچیز دنیا چیزی غنیمت برید، که غنایم بی‌شمار نزد خداست. اسلام شما هم اول امر همچنین اظهار و تسلیمی بیش نبود تا وقتی که خدا بر شما منّت گذاشت، پس اکنون باید تحقیق کنید که خدا به هر چه کنید آگاه است.
حال این سوال جدی مطرح می شود که براستی چه عواملی باعث ایجاد و گسترش جریان های افراطی در دنیای اسلام شــده اســت؟
در مقاله " افراطی‌گری در جهان عرب زمینه های فکری و عوامل خارجی"، عبد المجید سیفی "بنیادگرایی" یا فاندمنتالیزم را "دفاع از ســنت به روش ســنتی" تعریف می نماید. سیفی ادامه می دهد که فی الواقع "جریانات  بنیادگرا بشــدت به صحت تفاسیر خود از آموزه های دینی" ایمان دارند.  بر این مبنا، دلایل ایجاد "جریانات بنیاد گرا" که خشونت و افراطی‌گری را ترویج می نمایند می تواند داخلی و نیزخارجی باشد. از بعد "داخلی" اندیشه های افراطی مکتب فکری قطبی گری منتسب به سید قطب، ابن تیمیه، محمد بن عبد الوهاب، و مودودی که عموما" جوامع را به طیف خوب و بدوبدون حد وسط صف بندی می کنند و از نقطه نظر" خارجی"  سیاســت های خصمانه ی رژیم اشغالگر قدس و غرب بویژه ایالات متحده را می توان یاد کرد. بنابراین بهترین راه حل وحدت دنیای اسلام بازنگری در اندیشه های افراطی متفکرین مسلمان است. احمد شیخ بخشی برای افکار سید قطب سه ویژگی قایل است که عبارتند از  "تنفر شدید نسبت به فرهنگ غربی" ؛ ساخت جامعه بر اساس شریعت اسلامی" ؛ و اســتفاده از جهاد برای برانداختن حکومت هایی که بر اساس شریعت عمل نمی کنند (بخشی شیخ احمد، 1383 1371:).
با عنایت به بحرانهای موجود و اوضاع رقت بار جهان اسلام که خود از طرفی علت و از طرف دیگرمعلول اوج گیری پدیده ی نامیمون افراطی گری و به تبع آن رواج خشونت در دنیای اسلام معرفی شده است توجه بیشتر به جریانات انحرافی افراطی مروج خشونت را الزامی کرده است. متاسفانه این گونه قرائت تک بعدی غیر رحمانی، غیر منعطف، و مرتجعانه از دین وجهه ی واقعی اســلام رابا شعارها و رفتارهای خشن و افراطی دردنیای کنونی مخدوش کرده است. متاسفانه این وجهه زمانی بیشتر خدشه دار شد که ابتدا حکومتی نظیر طالبان در افغانستان وپس از آن داعش در سوریه و عراق  بر مبنای ترویج خشونت و افراطی گری و تحجر با پشتیبانی و حمایت برخی نظامهای سیاسی مانندامارات، عربستان سعودی، قطر ، پاکستان، و از همه مهمتر رژیم آمریکا تاسیس شد.
فی الواقع "گرایشهای عقل گریزی" منتسب به "جنبشهای سلفی"،"مذهب حنبلی"، "این تیمیه" و " وهابیت"  را می توان بعنوان "خاستگاه اصلی القاعده" و طالبان و داعش تلقی نمود (سیفی،1395: 119). نکته حائز اهمیت " تأثیر فرایند جهانی شدن" بر  تشدید و تقویت "محلی گرایی و تأکید بر هویت های اجتماعی محلی" که باعث تسریع در انتشار افکار و اندیشه های افراطی برخی از "شاخه های سلفی تکفیری"  با بهره گیری از وسایل ارتباط جمعی نوین و فضای مجازی که منجر به تسریع جذب نیرواست (حاتمی،1394: 45). مذاهب مختلف اسلامی اعم از سنی و شیعی گروه های تکفیری را منحرف و منفور می دانند(سبحانی،1380).
 محمد ملک زاده در مقاله "تأثیر سقوط اخلاقی نظام سرمایه داری بر تولید و گسترش خشونت در آمریکا" اذعان می دارد که "برای تبیین پدیده ی خشونت و عوامل ایجاد آن، دو دسته نظریه از سوی نظریه  پردازان  اجتماعی و سیاسی" وجود دارد (154). گروه اول از جامعه شناسان، خشونت را تحت تأثیرعوامل درونی و ذاتی انسان ها می دانند. جامعه شناسان بدگمان به ذات و طبیعت انسا نها، تهدیدو خشونت را بر همین اساس، از اقدامات طبیعی جوامع بشری و ناشی از منافع شخصی  برشمرد ه اند(154).
اما اگر از زاویه ی دیگری به موضوع بنگریم نمی توانیم از "بحران اخلاقی نهفته در ماهیت نظام سرمایه داری غرب" مبتنی بر"آموزه ها ی غیرالهی و غیراخلاقی" لیبرالی و آثار مخربش مانند گسترش و اشاعه خشونت و افراطی گری بر جهان به سادگی عبور کنیم(ملک زاده،1397:151).  کشورهای غربی بویژه رژیم نژاد پرست امریکا به جای پذیرش مسئولیت خود در قبال چنین خسران بزرگی با تبلیغات وسیع مسلمانان را عامل اصلی "خشونت گرایی و افراطی گری" معرفی نموده و در رسانه های خود "اسلام هراسی" را ترویج می کنند. حال آنکه با تمعن و تدقیق بیشتر میتوان به "ماهیت خشونت طلبی و افراطی گری لیبرالیسم" و اثرات ویرانگر آن بر دنیای امروزی پی برد. یکی از نمونه های بارز اینگونه افراطی گری و خشونت صهیونیستی_نیو کانی_لیبرالی حمله ددمنشانه متجاوزان آمریکایی و بشهادت رساندن سرداررشید سپاه اسلام سپهبد  قاسم سلیمانی و "مجاهد بزرگ" ابو مهدی المهندس و دیگر همراهان و ترور ناجوانمردانه دانشمند بزرگ صنعت دفاعی و هسته ای ایران شهید دکتر محسن فخری زاده است.
در منطق حکام جور آمریکایی و صهیونیستها، برای رسیدن به منافع دنیویی، هر اقدام خشن و افراطی و غیرمشروع بدون هیچ مانعی به رسمیت شناخته می شود. ارزش چند بشکه نفت نزد آنان بالاتر ازریختن خون هزاران مظلوم در پهنه ی گیتی است.  درمقابل چشمان تمام عالمیان و سازمان های خود ساخته ی بین المللی فاجعه ی هدف قرار گرفتن سکوهای نفتی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و در آغوش گرفتن پیکرهای قطعه قطعه شده ی دلاور مردان ناوچه ی پیکان؛ و نیز سرداران واقعی مبارزه با افراط و خشونت سازمان یافته وکفر و نفاق و پشتیبانان مظلومان و آزادی خواهان عالم را به شنیع ترین شکل ممکن قطعه قطعه و مقابل دوربین ها این جنایت را یک پیروزی بزرگ برای خود به حساب می آورند و تهدید می کنند اگر ایران در جهت مقابله کمترین اقدامی انجام دهد 52 هدف مهم و فرهنگی را نابود می کنند.
برخلاف خواست دشمن غدار، دوست و دشمن در اقصی نقاط عالم در مقابل اقتدار و عظمت سپاه اسلام در نواختن سیلی انتقام برگوش های ناشنوای فرعون زمان، سر تعظیم فرود آوردند. این فرمان خدای قدیر قهار بود که از زبان ولی امر و اماممان (حفظه الله تعالی) صادر و با دستان قدرتمند سپاه اسلام به اجرا درآمد. همچنین پاسخ قاطع رئیس محترم جمهوری جناب آقای دکتر روحانی درجلسه هیات دولت روبرو گشت که فرمودند "اگر شما دست سردار مارا قطع کردید ما پای شما را از منطقه قطع می کنیم" در بر داشت.  ولی بعد از آنکه ضرب شصت فرزندان خمینی و خامنه ای قبل از دفن پیکر سردار  به خون خفته، گوش کر رئیس جمهور بی خرد آمریکا را شنوا و زبان او را لال می نماید و به جای زدن اهداف، حادثه ی عظیم انتقام، با لکنت تمام  ازصلح و صفا  گفت خود نشان دهنده ی روحیه ی فریب وریاکاری ذاتی شیطان بزرگ است.
مرحوم آیت الله تسخیری خشونت را یک بیماری جهانی و آن را معلول افراطی گری  می داند."مسئله امروز جهان خشونت است که به یک مریضی جهانی تبدیل شده است. این مریضی معلول افراطی گری است". افراطی گری در هر امری ورود کند آن را به فساد می کشاند.  تسخیری می افزاید که "اگر افراطی گری در تدین، علم، روابط انسانی و حتی تعقل الهی وارد شود آنها را خراب می‌کند. امروز وجود داعش که یک سرطان منطقه ای و حتی جهانی است، معلول افراطی‌گری و جهل به حساب می آید. البته نباید برنامه‌ریزی استکباری کشورهای استعمارگر را که برای تحقق اهداف خود از این احمق‌ها استفاده می‌کنند فراموش کنیم. خشونت مسئله مهمی است که باید رهبران دینی دنیا به آن توجه کنند و نشان دهند ادیان ضد خشونت هستند".
نا گفنه پیداست که در شرایط حساس کنونی نقش آموزش در نهادینه کردن صلح و دوستی و دوری از خشونت و افراط بر هیچ کسی پنهان نیست. امروزه آموزش برای صلح در کنار رشد و پیشرفت  و بالندگی مستمر، برابری، و حقوق بشر نقشی اساسی بازی می کند. در حقیقت،  به عنوان اعضای اجتماعی صلح جو بر مشارکت و همکاری و حل تعارضات از طریق گفتگو و گفتمان سازی،  لازم است ابنای بشر بر دوری ازافراطی گری و خشونت تاکید ورزند.  لذا بایستی چیستی و چگونگی آموزش صلح مورد عنایت ویژه واقع شود.
بنا بر تحقیقات انجام شده ی محمد شعبانی"تبدیل گشتن آموزش و یادگیری صلح به یک هنجار و ارزش در جوامع نیازمند این ا ست که نظام های آموز شی تلاش کنند با بهره گیری از رویکردهای گوناگون و روش شناسی های آموزشی کارآمد قدم در این راه گذاشته و مسئله ی صلح و آموزش آن را به عنوان بخشی ازخط مشی اصلی خود بپذیرد".  با توجه به اینکه خانواده، جنسیت، سن،  رسانه ها، بازی های ویدیویی و رایانه ای، و حتی سلیقه کودکان به عنوان عامل موثر پرخاشگری را می توان بعنوان فاکتورهای بروز و تشدید خشونت و افراطی گری درکودکان برشمرد چنین به نظر می رسد که مسولیت و نقش دانشگاه،  معلم و آموزش در ترویج صلح و پیشگیری از خشونت و افراط گرایی غیر قابل انکار است. همچنین یکی از اصلی ترین و موثرترین برنامه های مقابله با اشکال مختلف افراطی گری وخشونت و ایجاد فضایی سالم در مدرسه،  بالابردن سطح آگاهی و حساسبت و نیز آموزش معلم ها و دیگر کارکنان موسسات آموزشی است.
در پایان به این نکته مهم اشاره می شود که اﺳﻨﺎد نظام بین المللی حقوق بشرﻣﻮﺟﻮد و ﻣﺼﻮب در ﻣﻮرد ﻛﻮدﻛﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن مانندﻛﻨﻮاﻧﺴﻴﻮن ﺣﻘﻮق ﻛﻮدك و ﺣﻤﺎﻳﺖ از آن ﻫﺎ در زمینه ی کاستن خشونت علیه کودکان و حتی توسط ایشان علیه یکدیگر بسیار حایز اهمیت است. در راستای پیشگیری از گسترش خشونت و افراطیگری در سطح بین المللی؛ التزام عملی و اخلاقی به اصول جهانی حقوق بشر؛ ملل و دول مختلف را به رعایت اصل عدم ترویج خشونت و افراطی گری سوق می دهد.

- سیفی، عبد المجید. افراطی گری در جهان عرب زمینه های فکری و عوامل خارجی  اندیشه سیاسی در اسلام زمستان 1395 شماره .10
- حاتمی، محمدرضا ( 1394). شکل گیری داعش در کانون و پیش جهانی شدن.
- بخشی شیخ احمد، مهدی(1383). سیدقطب و اسلام گرایی معاصر.
- سبحانی، جعفر (1380).وهابیت مبانی فکری و کارنامه عممی ، قم: مؤسسه امام صادق.
- مهدی زاده، علی(1394) ریشه های خشونت و افراط گرایی در خاورمیانه.
- ملک زاده، محمد(1397). تأثیر سقوط اخلاقی نظام سرمایه داری بر تولید و گسترش خشونت در آمریکا.
- شعبانی, محمد؛ عبدالمحمد طاهری و کوروش عیسایی خوش، ۱۳۹۵، آموزش صلح: راهی به سوی توسعه ی فرهنگ صلح، اولین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران، قم، دبیرخانه دائمی کنفرانس.
- همت, مسعود؛ حمیدرضا حیدرپور و ژیلا بزی تنها، ۱۳۹۶، تعهدات بین المللی دولت ها در زمینه پیشگیری از خشونت علیه کودکان خیابانی، همایش پیشگیری از خشونت چالش ها و راهکارها، کرمان، دادگستری کل استان کرمان.

- https://www.civilica.com/Paper-ESCONF01-ESCONF01_533.html
- https://www.civilica.com/Paper-KPVNC01-KPVNC01_036.html
- www .shia.leders.com
- https://www.jamaran.news
- Sorel, Georges (1961), Reflections on violence, introduction to the first llll iaatiwwwwwwww wwwrrwk